مسئول نمایندگی ولی فقیه در نیروی مقاومت :

نوسازی معنوی نیاز امروز بسیج

28 سال از زمان تاسیس بسیج مستضعفین به فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی می گذرد و این نهاد انقلابی طی این سال ها در سخت ترین شرایط کشور در عرصه های نظامی، امنیتی، سیاسی و فرهنگی نقش بی بدیلی از خود به جای گذاشت.
بعد از گذشت قریب به سه دهه امروز بسیج در ابعاد مختلف به ویژه در عرصه نظامی و امنیتی در سطح بسیار بالایی از توانمندی قرار دارد. اما آنچه که از زمان تاسیس بسیج مردمی بیش از همه امام راحل و مقام معظم رهبری بدان توجه خاص داشتند، بحث «تربیت نیروی انسانی مومن و انقلابی» بود. فرمانده جدید کل سپاه به منظور توجه به این امر اولویت امور فرهنگی در سپاه و بسیج را جزء رویکردهای محوری و اساسی خود عنوان کرد. به منظور آشنایی بیشتر با این رویکردها و بررسی این موضوع در بسیج گفت وگوی صمیمی و صریح با حجت الاسلام والمسلمین علی محمدی مسئول نمایندگی ولی فقیه در نیروی مقاومت انجام داده ایم که حاصل آن را در پیش رو دارید:

¤ از نظر جنابعالی چه ضرورت هایی باعث گردید که نیروی مقاومت بسیج، رویکرد فرهنگی و نوسازی معنوی را در اولویت کاری خود قرار دهد؟
در جهت نیل به وجوب این ضرورت، باید به دغدغه های اصلی امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب توجه کنیم. امام راحل در پیام سال 1367 خود به همایش فرماندهان و مسئولان سپاه، بازسازی معنوی نیروی انسانی را در ردیف اول خواسته هایشان مطرح کردند. امام رضوان ا... تعالی علیه در 19 سال پیش، با مشخص نمودن اصول استراتژی دفاع همه جانبه و ابعاد آن راه توسعه و تقویت ارتش 20 میلیونی را نشان دادند.
یکی از خواسته های امام(ره) این بود که پاسداران، روحانیون و بسیجیان ارتباط خودشان را با مباحث سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تقویت کنند. به مسئله نیروی انسانی معنوی به عنوان مهم ترین عامل حفظ انقلاب از آسیب های گوناگون بسیار توجه داشتند. امروز نیز، رهبر معظم انقلاب، در تداوم استراتژی امام(ره) مسئله معنویت را مورد توجه قرار داده اند. در سال 1383 در رزمایش عاشورای5 ، همه مسئولان نظامی انتظامی تقدیر و تشکر از سوی معظم له را داشتند، اما ایشان در مقابل به آسیب شناسی مجموعه سپاه و بسیج پرداختند. مقام معظم رهبری در این همایش که در زنجان برگزار شد، بحث دنیاگرایی، ارتباط صحیح و منطقی با بدنه و زنده نگه داشتن و عمل کردن به روحیات دفاع مقدس را مورد تاکید قرار دادند. رهبر انقلاب اسلامی در اواخر سال 83 نیز در بازدیدی که از نیروی زمینی سپاه داشتند، در سخنانی کوتاه دوباره آمادگی معنوی بدنه سپاه و بسیج را گوشزد کردند.
همچنین یکی دیگر از مواردی که بر اهمیت این موضوع از سوی مقام معظم رهبری اشاره دارد، سخن ایشان در ابتدای سال 86 در جمع مسئولان و فرماندهان سپاه پاسداران بود که مجددا بر افزایش معنویت نیروی انسانی به عنوان مهم ترین عامل موفقیت سپاه تاکید فرمودند و تجهیزات نظامی را در برتری و اعمال قدرت کافی ندانستند. چندی پیش نیز در حکم فرماندهی سردار سرلشکر جعفری، پیشرفت روزافزون و تحول همه جانبه در سپاه پاسداران را خواستار شدند. با توجه به تدبیر رهبر انقلاب، آنچه که در راستای کار ما باید قرار گیرد، تربیت نیروی انسانی معنوی است. امروز دشمن در جبهه فرهنگی و سیاسی وارد عمل شده و به فرموده حضرت آقا، بسیج به عنوان بدنه فعال کشور باید در جهت پرکردن خلأهای فرهنگی و معنوی جامعه گام های انسانی بردارد. عامل اصلی این توجه نیز، حضور بسیج در جبهه فرهنگی می باشد که علیرغم دشمنی ها و موانع گوناگون وظیفه دفاع از ارزش های انقلاب اسلامی را بر عهده دارد.

¤ در رویکرد فرهنگی چه موانع و مشکلاتی وجود دارد؟
نیروی مقاومت بسیج، به دلیل وظیفه فرهنگی خطیری که دارد با 2 مانع خارجی و داخلی روبه روست. در خصوص مانع خارجی، دشمنان انقلاب اسلامی با تبلیغات گسترده، مطرح کردند که نیروهای مسلح در مسائل فرهنگی و سیاسی حق دخالت ندارند و چارچوب کذایی را برای بسیج مردمی تشریح کردند. این موضوع، شبیه تبلیغات دشمنان علیه روحانیت در قبل از انقلاب می باشد. به بهانه اینکه شأن و قداست روحانیت نباید زیر سوال برود از حضور آنها در اجتماع و مسائل مهم مملکتی جلوگیری می کردند. اما امام(ره) با عنوان این مسئله که انبیا و ائمه اطهار(ع) در مسائل سیاسی جامعه مشارکت داشتند، حصار ایجاد شده در مقابل روحانیت را شکست. امروز نیز رهبر انقلاب با اشاره به این موضوع که نیروی مقاومت بسیج دارای ماموریت سیاسی و فرهنگی است و بسیجی نباید در مقابل خطرات و تهدیدات خاموش بنشیند، حصار دشمن را که خواستار محدودیت این قطب فعال جامعه هستند را شکست. اما مانع دیگر نوع فعالیت های ماست. هنوز جمعی از پاسداران و بسیجیان هستند که باور نکردند باید حصار دشمن را کنار زد. به عنوان مثال، در میان این عده بحث سیر و سلوک و عرفان طرفدارانش بیشتر از جلسات فرهنگی و سیاسی است. با توجه به سخن آقا که ماموریت اصلی بسیج را معنویت دانستند باید این مشکلات خارجی و داخلی هر چه زودتر برطرف گردد.

¤ از دیدگاه حضرتعالی، چرا از این امر خطیر و حیاتی غفلت شده است؟
متاسفانه باید به این نکته اعتراف کنم که تاکنون درباره کار فرهنگی به نقطه نظر واحدی نرسیده ایم. آنچه که در نیروی مقاومت بسیج بیش از همه مورد توجه قرار گرفته، ایجاد تشکیلات و ساختار فرهنگی است و این در حالی است که این امر در درجه دوم اهمیت دارد و رکن اصلی کار فرهنگی که اعمال و رفتار مدیران و عوامل فرهنگی است مورد غفلت و بی توجهی واقع شده است و مسائل فرهنگی و تربیتی بسیج گرفتار ساختار تشکیلاتی و سازمانی شده و مسئولان مربوطه از این حد چندان فراتر نرفته اند. گواه این امر نیز، تاکید دوباره رهبر انقلاب بر تعمیق معنویت در بدنه بسیج در سال 1386 است. این به معنای آن است که تاکنون علیرغم همه تلاش های صورت گرفته، کارهای مهم همچنان باقی مانده اند. مسئولان باید کار فرهنگی اثربخش در اخلاق و رفتار جوانان را مدنظر داشته باشند. آنچه که بعد از 23 سال باکری ها و همت ها را زنده نگه داشته، عملکرد صحیح آنها بوده است. این شهیدان بزگوار کلاس آموزشی تشکیل ندادند، بلکه ازطریق رفتار و عمل خود الگوسازی کردند. فرماندهان عزیز باید بدانند بسیج نیازمند تدارکاتچی و بودجه هنگفت نیست، آنچه که باید مورد توجه باشد بحث کیفیت برنامه هاست نه کمیت آنها. ارائه گزارش و یا سخنرانی صرف از بدنه بسیج، مشکلی را حل نمی کند. باید در جهت ترویج بینش بسیجی و فرهنگ آن، به عمل پرداخت.

¤ حوزه نمایندگی ولی فقیه در نیروی مقاومت بسیج در راستای ارتقای معنویت و بصیرت دینی چه برنامه هایی در دست اقدام دارد؟
با توجه به رویکرد جدید فرهنگی در بسیج، حوزه نماینده ولی فقیه برنامه های موثری را در پیش گرفته است. تشکیل اتاق فکر و ارتباط صمیمانه و بی واسطه بین مسئولان و بدنه بسیج از جمله این برنامه ها می باشد. حرکتی که این حقیر در مجموعه شروع کردم، این است که از افراد می خواهم بدون ترس از مسائلی همچون تایید صلاحیت و... نظرات و انتقادات خود را به صورت مستقیم بیان کنند. بنده در استان های مختلف در جمع بسیجیان حضور یافتم و به دور از رفتار ملوکانه و تشریفات، درد و دل آنها را مورد توجه قرار دادم و با کمک بسیجیان به اعمال راهکارهایی اساسی در خصوص آسیب ها و نیازهای اساسی بسیج پرداختیم.
مسئله مهم این است که باید اخلاق و رفتار رهبر معظم انقلاب، الگوی بسیاری از فرماندهان شود. به عنوان مثال، ایشان در جمع دانشجویان بسیجی، به انتقادهای جوان 20 ساله ای با صبر و متانت گوش می دهند و پدرانه وی را راهنمایی می کنند. متاسفانه امروز، بسیاری از مسئولان با قراردادن فاصله بین خود و بدنه، سبب ایجاد حس بی اعتمادی و بی خبری شده اند. بارها در بسیاری از سفرها و یا رزمایش های نظامی مشاهده شده است که مسئولین امر با غرور برخورد اشتباه با بدنه سبب ایجاد شکاف شده اند.
برخی از این افراد حتی ظرف غذا و یا وسایل خود را جدا از رده های پایین تر قرار می دهند. به نظر بنده به جای برگزاری رزمایش های نظامی گوناگون، باید رزمایش اخلاق اجرا شود.

¤ در زمینه سیاست های کلان فرهنگی، چه برنامه هایی را در دست اقدام و اجرا دارید؟
یکی از برنامه های مطرح شده در سطح کلان، تدوین نظام جامع فرهنگی، سیاسی و عقیدتی در مجموعه بسیج می باشد. شناسایی نخبگان و اساتید طلاب بسیجی از دیگر کارهای مهم فرهنگی حوزه نمایندگی است که امسال تابستان نیز همایش گسترده ای در این خصوص در مشهد برگزار شد.
در جهت استمرار این برنامه فرهنگی، همایشی با حضور 400 نفر از روحانیون رده های حوزه نمایندگی در قم برپا شده است. در این همایش به آشنایی مسائل مدیریتی، سازمانی و ارتقای سطح مهارت و دانش فرماندهان حوزه نمایندگی ولی فقیه پرداخته ایم.
همایش روحانیون گردان های عاشورا و الزهرا و جشنواره فرهنگی، ورزشی طلاب در قم از مهم ترین برنامه های حوزه نمایندگی در هفته بسیج می باشد.

¤در پایان اگر نکته ای ناگفته باقی مانده است، بفرمایید.
با توجه به تدابیر، مقام معظم رهبری در خصوص رویکرد جدید فرهنگی و سیاسی مجموعه سپاه و بسیج، باید مسئولان و فرماندهان توجه کنند و با برنامه ها، هدف و دقت در این راستا گام بردارند. نگرانی عمده بنده از انجام کار موازی و خنثی کردن برنامه های یکدیگر است. امیدوارم با سازماندهی صحیح امور فرهنگی دچار خودزنی در مجموعه عظیم بسیج نشویم.