عباس اردکانی
هرچند تمرکز بر تقویت «بسیج و فرهنگ بسیجی» به عنوان سرمایه اجتماعی و بالاتر از آن به عنوان حافظ، تقویت کننده و توسعه دهنده دیگر سرمایه اجتماعی مردم ایران یک ضرورت است. اما این رویکرد نمی تواند بدون بهره گیری از زمینه های لازم موفقیت خود را در راهبردهای پیچیده و متراکم دشمنان تضمین کند.
امروزه نظام سلطه بر مولفه های ارزشی ملت ها تمرکز کرده و در این رویکرد «نرم» از استراتژی متراکم با محوریت جنگ روانی بهره می گیرد. براین اساس در این جبهه به دلیل آرایش پیچیده و فوق العاده تخصصی آن «دانش پایه» و «فرهنگ محور» بودن مدافعان انقلاب اسلامی یک ضرورت انکارناپذیر محسوب می گردد.
فرهنگ مجموعه ای مرکب از ماهیت موضوعات فرهنگی و کارکردی است که وقتی در قالب نظام فرهنگی در هر سطح مورد توجه قرار گیرد در باورها، اعتقادات، ارزش ها، نگرش ها، رفتارها و مصنوعات فردی و اجتماعی خود را نشان می دهد. مهندسی فرهنگی منطبق بر آرمان ها و اهداف متعالی انقلاب اسلامی که «فرهنگ بسیجی» در شکل گیری آن نقش محوری دارد، باید گسترش عدالت، افزایش نشاط کار و ابتکار، تقویت دین باوری، ارتقای اعتمادبه نفس فردی و ملی، افزایش امید، توسعه و پیشرفت به ویژه در عرصه دانش استراتژیک و... را مورد توجه قرار داده و سیاست ها، راهبردها و برنامه های متناسب با این اصول را تهیه، تدوین و به مرحله اجرا درآورد.
طراحی و نوسازی ساختارهای موجود برای انسجام و هم جهتی میان دستگاه مختلف فرهنگ ساز اعم از فرهنگی، سیاسی و اقتصادی دارای اهمیت است. در این رابطه توجه به آینده ای نو و مبتنی بر چشم اندازهایی با حفظ مبانی و اصول انقلاب اسلامی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است.توجه به این موضوع که آنچه به ایران اسلامی قدرت بخشیده نگاه اعتقادی و الهام بخش انقلاب اسلامی است و این قدرت نرم مبتنی بر فرهنگی است که باید نسبت به حفظ، تقویت و توسعه آن اهتمام جدی به وجود آید تا این ظرفیت فرهنگی بیش از پیش بتواند یک جانبه گرایی آمریکا را ناکارآمد و به شکست بکشاند.
مسئولان و متولیان بسیج باید توجه نمایند که: توسعه کمی و کیفی بسیج و جامعیت ابعاد آن از ضرورت های اجتناب ناپذیر گسترش و تعمیق «فرهنگ بسیجی» به حساب می آید و این نگاه باید در سیاست گذاری ها، هدف گذاری ها و برنامه ریزی ها در سطح عالی مورد توجه قرار گرفته و تا آخرین سطوح لحاظ شود.
نگاه و نگرش فوق باید در وجوه کارکردی- عملکردی، رویه ها و فرایندها، نظام ها، ساختارها و امور راهبردی مربوط به بسیج و بسیجیان مورد توجه قرار گیرد، اما در شرایط جدید و رویکرد کنونی توجه به امور راهبردی دارای اهمیت و اولویت ویژه است و پس از آن باید ساختارها، رویه ها، فرایندها، کارکردها و عملکردهای سطوح مختلف بسیج را منطبق بر رویکرد جدید تهیه، تدوین و عملیاتی نمود.
برای ایجاد رویه واحد در این رابطه باید کار تئوریک، فکری و اندیشه ای همراه با روشن بینی در دستور کار مسئولان و متولیان بسیج قرار گیرد.این نگرش جامع و چارچوب نظری و اندیشه ای باید همراه با آموزش های جامع در سطوح مختلف بسیج و جامعه نهادینه شود.توسعه و گسترش عقبه کارشناسی این تحول و نوسازی ساختاری در میان کارشناسان و صاحب نظران بسیجی بسیار ره گشا است.امید است شجره طیبه بسیج و فرهنگ بسیجی با رویکرد جدید فرماندهی محترم کل سپاه چنان بارور و تحول آفرین شود تا ملت ایران در پناه آن ضمن توسعه و تعمیق آموزه های فرهنگی- اعتقادی خود در سطح کشور بتواند نقش الگویی و الهام بخشی انقلاب اسلامی را نسبت به دیگر جوامع ایفا کند.